Adet düzensizliği yaşıyorsan ve internet aramalarında “Polikistik Over Sendromu (PCOS)” ile karşılaştıysan yalnız değilsin. Günümüzde birçok kadın, düzensiz regl döngüleri ya da kilo sorunları yaşadığında aklına ilk gelen şey “Acaba PCOS muyum?” sorusu oluyor. Peki, gerçekten her adet düzensizliği PCOS anlamına mı gelir?
Polikistik Over Sendromu (PCOS) Nedir?
Polikistik Over Sendromu, kadınlarda en sık görülen hormonal bozukluklardan biridir. Yumurtalıklarda çok sayıda küçük kist benzeri yapılar görülmesiyle tanımlanır, ancak esas sorun hormon dengesizliğidir. PCOS, sadece adet düzensizliğiyle değil; aynı zamanda tüylenme, sivilce, kilo alma ve gebelikte zorlanma gibi birçok belirtiyle karşımıza çıkabilir.
Adet Düzensizliği Ne Zaman PCOS Belirtisidir?
Her adet düzensizliği PCOS değildir. Ama aşağıdaki belirtilerle birlikte görülüyorsa, PCOS olasılığı artar:
- 35 günden uzun süren veya çok seyrek görülen adet döngüleri
- Yüz, çene, göğüs gibi bölgelerde tüylenme artışı
- Kilo alımı, özellikle bel çevresinde yağlanma
- Sivilce ve cilt yağlanması
- Saç dökülmesi (erkek tipi dökülme)
- Yumurtlama problemleri nedeniyle gebelikte zorlanma
Bu belirtilerin bir veya birkaçı sizde varsa, bir kadın doğum uzmanına görünmeniz önemlidir.
PCOS Tanısı Nasıl Konur?
Polikistik Over tanısı için genellikle şu üç kriterden en az ikisinin olması gerekir (Rotterdam Kriterleri):
- Adet Düzensizliği: Seyrek adet görme ya da hiç adet görememe
- Hiperandrojenizm: Erkeklik hormonlarının yüksek olması (tüylenme, sivilce, saç dökülmesi vb.)
- Ultrasonda Polikistik Görünüm: Yumurtalıklarda çok sayıda küçük folikül görülmesi
Tanı için hormon testleri, ultrason ve muayene gerekebilir. PCOS ciddi bir hastalık değildir, ancak uzun vadede insülin direnci, tip 2 diyabet, kısırlık, hipertansiyon gibi risklerle ilişkili olabilir.
PCOS Olmadan da Adet Düzensizliği Olur mu?
Kesinlikle! PCOS dışında da birçok neden adet düzenini bozabilir:
- Aşırı stres
- Hızlı kilo kaybı veya alımı
- Tiroid bozuklukları
- Yeme bozuklukları
- Yoğun egzersiz
- Rahim ya da yumurtalıklarla ilgili diğer hastalıklar
Bu nedenle kendi kendinize PCOS tanısı koymamanız çok önemlidir. Adet düzensizliği varsa, altta yatan nedeni anlamak için uzman değerlendirmesi gerekir.
PCOS Tedavi Edilir mi?
PCOS’un kesin bir tedavisi olmasa da belirtileri yönetilebilir ve yaşam kalitesi artırılabilir. Tedavi kişiye özel planlanır ve genellikle şu adımları içerir:
- Sağlıklı beslenme ve düzenli egzersiz
- İnsülin direncine yönelik tedaviler
- Hormon düzenleyici ilaçlar (doğum kontrol hapları vb.)
- Tüylenme ve sivilce için cilt tedavileri
- Gebelik isteyen hastalar için yumurtlamayı uyarıcı tedaviler
Sonuç Olarak
Her adet düzensizliği PCOS değildir ama bu belirtileri yaşıyorsanız, bir kadın doğum uzmanına görünmek en doğru adımdır. Erken tanı sayesinde hem yaşam kalitenizi artırabilir hem de ileride oluşabilecek sağlık problemlerini önleyebilirsiniz.