- Fikriye Gedikoglu
- 0 Comments
Doğum kontrol hapı, dünya genelinde yaygın olarak kullanılan ve oldukça etkili bir korunma yöntemidir. Ancak her ilaçta olduğu gibi, doğum kontrol hapları da her kadının sağlığına uygun olmayabilir. Bazı sağlık durumları ve risk faktörleri, doğum kontrol haplarının kullanımını sakıncalı hale getirebilir. Bu yazıda, doğum kontrol hapı kullanmanın sakıncalı olduğu durumları ve alternatif yöntemleri inceleyeceğiz.
Doğum Kontrol Hapı Nedir?
Doğum kontrol hapları, gebeliği engellemek amacıyla, genellikle östrojen ve progestin gibi hormonlar içeren ilaçlardır. Haplar, yumurtlamayı engelleyerek, rahimdeki ortamı gebelik için uygun olmayan bir hale getirir. Ancak her kadının vücudu farklıdır ve bazı kadınlar için doğum kontrol hapları uygun olmayabilir.
Doğum Kontrol Hapı Kullanımının Sakıncalı Olduğu Durumlar
1. Sigara İçen Kadınlar (Özellikle 35 Yaş ve Üstü)
Sigara içmek, doğum kontrol haplarının etkisini artıran veya zarar verebilen bir faktördür. Sigara içen kadınlarda, özellikle 35 yaş ve üstü yaş grubunda, doğum kontrol haplarıyla dolaşım sistemine olumsuz etkiler yapabilir. Sigara içmek, kan pıhtılaşma riskini artırarak, kalp krizi, inme gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Risk: Kan pıhtılaşması, damar tıkanıklığı, kalp hastalıkları.
- Alternatif: Non-hormonal doğum kontrol yöntemleri, prezervatif veya kontrasepsiyon implantı gibi alternatif yöntemler tercih edilebilir.
2. Yüksek Tansiyon (Hipertansiyon)
Yüksek tansiyon (hipertansiyon) problemi yaşayan kadınlar, doğum kontrol hapı kullanmadan önce mutlaka doktorlarıyla görüşmelidir. Çünkü doğum kontrol hapları, kan basıncını artırabilir ve hipertansiyon riski taşıyan kişilerde ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
- Risk: Kalp hastalıkları, damar tıkanıklığı, felç.
- Alternatif: Düşük hormonlu ya da hormonal olmayan doğum kontrol yöntemleri tercih edilebilir.
3. Karaciğer Hastalıkları
Doğum kontrol hapları, karaciğer tarafından metabolize edilir. Karaciğer hastalığı bulunan kadınlar, bu ilaçları kullanırken vücutlarında toksin birikimi yaşayabilir ve karaciğer fonksiyonları zarar görebilir. Ayrıca doğum kontrol hapları, karaciğer tümörleri gibi ciddi durumları tetikleyebilir.
- Risk: Karaciğer hasarı, toksin birikimi, karaciğer tümörleri.
- Alternatif: Hormonal olmayan yöntemler (prezervatif, spiral vb.) tercih edilmelidir.
4. Kan Pıhtılaşması Geçmişi Olan Kadınlar
Kan pıhtılaşma bozukluğu, doğum kontrol haplarının kullanımını sakıncalı hale getirebilir. Bu hastalık, kanın anormal şekilde pıhtılaşmasına yol açabilir ve doğum kontrol hapları, bu riski artırabilir.
- Risk: Derin ven trombozu (DVT), pulmoner emboli (akciğer embolisi), inme.
- Alternatif: Kan pıhtılaşmasını artırmayan non-hormonal yöntemler tercih edilmelidir.
5. Mikrobiyal Enfeksiyonlar ve Vajinal İltihaplar
Bazı vajinal enfeksiyonlar ve iltihaplar, doğum kontrol haplarının kullanımını olumsuz etkileyebilir. Bu durumlar, vajinal flora dengesinin bozulmasına ve hormonal dengenin daha da kötüleşmesine yol açabilir.
- Risk: Enfeksiyonların daha da artması, tedaviye dirençli enfeksiyonlar.
- Alternatif: Vajinal enfeksiyon tedavisinden sonra, doktorun önerdiği doğum kontrol yöntemi kullanılabilir.
6. Hamilelik Riski (Hamilelik Belirtileri Veya Testi Pozitif Olan Kadınlar)
Hamilelik sırasında doğum kontrol hapı kullanmak, hem anne hem de bebek için tehlikeli olabilir. Gebelik testi pozitif çıkan bir kadının doğum kontrol hapı kullanması tavsiye edilmez. Bu durumda, doğum kontrol hapı kullanılmasına son verilmelidir.
- Risk: Fetus üzerinde olumsuz etkiler, düşük riski.
- Alternatif: Gebelik testi sonrasında uygun bir gebelik yönetimi sağlanmalıdır.
Doğum Kontrol Hapı Kullanımında Dikkat Edilmesi Gereken Diğer Durumlar
- Başka ilaçlar kullanıyorsanız: Bazı ilaçlar (örneğin, antibiyotikler, bazı mantar ilaçları) doğum kontrol haplarının etkinliğini azaltabilir. Bu durumda, başka bir korunma yöntemi kullanılması önerilir.
- Aşırı kilolu kadınlar: Aşırı kilolu kadınlar, doğum kontrol haplarının etkinliğinden yeterince fayda göremeyebilirler.
- İshal ve kusma durumunda: Bu durumlarda; ağızdan alınan ilaçların emilimi bozulduğu için, içilse dahi kana karışmayacak ve etkisi olmayacaktır.
Uzman Görüşü Alın
Her kadının vücut yapısı farklıdır ve doğum kontrol yöntemi seçimi kişisel sağlık durumuna göre değişir. Bu nedenle, doğum kontrol hapları veya diğer korunma yöntemleri hakkında karar vermeden önce mutlaka bir doktora danışmalısınız.