Bebek doğdu, her şey harika olmalı… değil mi? Oysa bazı anneler bu dönemde kendini mutsuz, yorgun, hatta çaresiz hissedebilir. İşte bu noktada devreye postpartum depresyon girer. Sessizce ilerleyen ama birçok annenin hayatını etkileyen bu durum hakkında bilinmesi gerekenleri anlattık.
Postpartum Depresyon Nedir?
Postpartum depresyon (PPD), doğum sonrası dönemde (genellikle ilk birkaç hafta veya ay içinde) ortaya çıkan, annelerin ruh halini derinden etkileyen bir duygudurum bozukluğudur.
Basit bir “lohusa hüznü”nden çok daha fazlasıdır. Bu durum, annenin bebeğiyle bağ kurmasını, kendine ve çevresine karşı ilgisini, hatta günlük işlevlerini bile olumsuz etkileyebilir.
Lohusa Hüznü ile Karıştırılmamalı!
Doğumdan sonraki ilk 1-2 hafta içinde ortaya çıkan ağlama isteği, duygusal dalgalanmalar ve uykusuzluk gibi belirtiler lohusa hüznü olarak adlandırılır ve genellikle kendiliğinden geçer.
Ancak bu durum iki haftadan uzun sürüyorsa, yoğun karamsarlık, sinirlilik ya da ilgisizlik varsa, bu artık postpartum depresyona işaret ediyor olabilir.
Postpartum Depresyonun Belirtileri Nelerdir?
- Sürekli mutsuzluk, ağlama isteği
- Enerji kaybı, sürekli yorgunluk hissi
- Bebeğe karşı ilgisizlik ya da aşırı kaygı
- Uykusuzluk ya da tam tersi, aşırı uyuma
- Kendini yetersiz ya da değersiz hissetme
- Yoğun suçluluk duygusu
- İştah kaybı ya da aşırı yeme
- Konsantrasyon zorluğu
- Hayattan zevk alamama
- Bazen kendine ya da bebeğe zarar verme düşüncesi
Bu belirtilerden birkaçını yaşıyorsanız yalnız olmadığınızı unutmayın ve mutlaka bir uzmana danışın.
Neden Olur? Kimler Risk Altındadır?
Postpartum depresyonun net bir sebebi yoktur ama bazı risk faktörleri vardır:
- Daha önce depresyon ya da anksiyete öyküsü olanlar
- Ailede psikiyatrik hastalık geçmişi
- Zor ya da travmatik doğum
- Uyku eksikliği
- Yetersiz sosyal destek
- Eşten veya aileden uzak, yalnız hissetme
- Maddi sıkıntılar, ev içi stres
- İkiz ya da özel bakıma muhtaç bebek sahibi olmak
Tedavisi Var mı?
Evet, postpartum depresyon kesinlikle tedavi edilebilir.
Tedavi seçenekleri kişiye göre değişebilir:
- Psikoterapi (özellikle bilişsel davranışçı terapi)
- Gerekirse ilaç tedavisi
- Aile ve sosyal çevrenin desteği
- Anneye dinlenme ve zaman tanıma
Tedavi sürecinde annenin yanında olmak ve onu suçlamadan, anlayışla dinlemek büyük önem taşır.
Kendinize Karşı Nazik Olun
Yeni annelik zordur. Mükemmel olmak zorunda değilsiniz. Kendinize zaman verin, yardım istemekten çekinmeyin. Unutmayın: Bir annenin iyi olması, bebeğin de iyi olması demektir.