Endometriozis, rahim iç tabakasını oluşturan endometrium dokusunun rahim dışında, genellikle yumurtalıklar, fallop tüpleri ve karın boşluğu gibi bölgelerde yerleşerek büyümesiyle karakterize kronik ve çoğu zaman ağrılı bir hastalıktır. Kadınların yaşam kalitesini olumsuz etkileyen bu durum, aynı zamanda infertilite (kısırlık) problemlerine de yol açabilir.

Belirtiler

Endometriozis farklı şiddetlerde semptomlar gösterebilir. En sık karşılaşılan belirtiler şunlardır:

• Şiddetli ve kronik adet sancısı (dismenore)
• Cinsel ilişki sırasında ağrı (disparoni)
• Adet öncesi ve sonrası görülen pelvik ağrılar
• Ağrılı dışkılama veya idrar yapma
• Uzun süren, yoğun adet kanamaları
• Gebe kalmada güçlük

Tanı Yöntemleri

Endometriozis tanısı çoğu zaman detaylı bir klinik değerlendirme ile başlar. Tanıyı kesinleştirmek için başvurulan yöntemler arasında şunlar yer alır:

• Pelvik muayene
• Ultrasonografi (özellikle transvajinal ultrason)
• Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)
• Gerekli durumlarda laparoskopi (kapalı ameliyat ile doğrudan görüntüleme ve biyopsi)

Tedavi Seçenekleri

Endometriozis tedavisi hastanın yaşı, çocuk sahibi olma planları, belirtilerin şiddeti ve hastalığın yaygınlığına göre kişiselleştirilir. Uygulanan başlıca tedavi yöntemleri şunlardır:

• İlaç Tedavisi: Ağrıyı kontrol altına almak ve hormon düzeylerini düzenlemek için doğum kontrol hapları, GnRH agonistleri veya ağrı kesiciler kullanılabilir.
• Cerrahi Tedavi: Özellikle ilaç tedavisine yanıt alınamayan ya da infertiliteye neden olan vakalarda, laparoskopik cerrahi ile endometriozis odaklarının temizlenmesi gerekebilir.
• Doğurganlık Tedavileri: Çocuk sahibi olmak isteyen kadınlar için tüp bebek (IVF) gibi yardımcı üreme teknikleri devreye girebilir.

Yaşam Kalitesi ve Takip

Endometriozis kronik bir hastalık olduğundan, düzenli takip ve uzun vadeli bir tedavi planı gerektirir. Beslenme düzeni, egzersiz, stres yönetimi gibi yaşam tarzı değişiklikleri de tedavi sürecine destek olur.